چند لغات قزوینی
يكشنبه, ۲۲ دی ۱۳۹۸، ۰۴:۴۰ ب.ظ
- اَدی بودی = رابطه‌ی پنهانی
- اسکلیدن = پاره شدن
- اُشقونج = ریواس
- اُشکو زدن = لک مانده شدن
- اَقُزُه = به‌قدری؛ به‌اندازه‌ای
- اُکُرمَه = گریه و زاری فراوان
- اَلَمبه = دراز، به بلندی تیر
- اَنقَصداً یا بَراَنقَص (عن قصداً، بر عن قصد):از روی قصد؛ عمداً
- اِینود = غریب رفتار
- آتیشَه رِکَه = جرقهٔ آتش؛ آتیش پاره
- آخوره = آبخوره، زیرزمین
- آلا بینیم = زودباش!
- آلا قِر قِر = زودباش دیگر / هرچیز سست و بی دوام و ظاهرفریب
- آهان دیه = بله دیگه
- بادیَه = کاسه؛ بشقاب
- بالام جان = عزیزم
- بامبَه زدن = تو سری زدن
- ببم = پسرم
- ببم جان = پسرم
- بِجَه بِجَه = جنب و جوش فراوان؛ جهیدن زیاد
- بچُرّی = بی عرضه گی
- بدگِل = زشت
- بَستو = کوزه
- بودبودک = کنایه از بچه ای که پیش فعالی دارد
- بیدملقی = بید مجنون
- بیلگ = مچ دست
- پُخُم بَک = بی خاصیت
- پرپین کردن = دعا خواندن
- پسینه = گنجه
- پَشّام کردن = در خواب کلافه شدن
- پلو = مچل
- پول = یکن
- پَیاده مِشم = پیاده میشم
- پیتاندن = پیچاندن (بپیت = بپیچ)
- تاس = (از) وسایل حمال
- تاسَه کردن = دلتنگ کسی شدن
- تَخِتمه = قاطی کردن (غدا)
- تخیدن = خوردن، کوفت کردن
- تس‌انبله = آدم شل‌وول (بعضی جاها: شکم)
- تُس‌باغه = بچه پررو
- تَکَل = تایر
- تُنُکَه = شلوار کوتاه زنانه
- تَنگامه = تنگنای وقت
- جان به سر = کلافگی
- جان عزیر = جان دوست
- جرماغ = چنگ زدن
- جِزّه جگر زدن = آتش گرفتن دل
- جیکُ پیک = وسایل تزئینی
- جیله = ریزه و کوچک
- چاچولک باز = خیلی زرنگ
- چاچَه = حوضچهٔ کوچک آب
- چاشنه بند = در درس به جایی نرسیدن
- چاغالَه = بادام و زردآلوی تازه و کال
- چرپاندن = به‌زور جا دادن، کتک زدن
- چرت‌گوز = آدم مدعی
- چُرّیدن = چکیدن
- چَشته خور = بد عادت
- چشماشه درآوردن = خیره شدن تیز به کسی
- چُغُوریی = چاله
- چقّری = چاله
- چُمبه = چوب کوچک کشمش
- چیس میه؟ = چیه مگه؟
- خاگینه = غذایی با تخم مرغ و شیره
- خانه مانده = کنایه به دختر ازدواج نکرده
- خَجَّه خبرچین = آدم دهن لق
- خرتلاق = خرخره
- خرتلاق = گلو
- خَرّه = گل لای کف حوض
- خَرَّه به سر = خاک بر سر
- خُسرک = مادر شوهر
- خُسیدن = وا دادن
- خُولِ وِیل = کج و کوله
- خیدیگ = قلقلک
- د بیا د = بیا دیگه
- دار دار کردن = عالم آدم را خبر کردن
- دَخو = لقب دهخدا (ساده دل)
- دِردو = آدم جلب
- دسه زن = ناخنک زدن
- دُکّان = مغازه
- دَمَخیز = ضعیف‌کشی/ سراشیبی
- دُندُک = نوک پرنده
- زابرا = سرگشته
- زِرتاب = آبکی
- زرت‌زرت = دائماً، به‌صورت مداوم
- زِرتینه = یهو
- زرد اَنبو = کمبود ویتامین دار
- زُفکُنه = اُردنگی
- زق‌زق = سر و صدا کردن
- زُمرقه = مشت
- زیبیلدانی = آشغالی
- زینگیله = یک مقدار کم (چند انگور به هم چسبیده)
- زیوار = پایه؛ قائمه
- زیویل (زیبیل) = زباله، آشغال
- ساپ = نخ/ دل‌درد
- سانجو = دل‌درد
- سَخسی = بستو
- سِرتق = پررو
- سرعقب کردن = دنبال کردن
- سُماق بالان = آبکش
- سِندِ سال = لحنی از سن و سال
- شونقور مونقور = حالت چشمان خمار و خواب‌آلود
- طناف = طناب
- غَلافشَه = دختر سربه‌هوا؛ شیطان
- غلاق = کلاغ
- فَتیله = فیتیله
- فِق‌فِق = پرش‌های عصبی پوست؛ تیک عصبی
- فقو= ترش‌مزه
- قاخنج = درده دادن
- قایم قُدَه (ا) = فامیل شوهر که در کار عروس دخالت می‌کنند
- قبرقه = پهلو و قسمتی از سینه
- قَتَره = کوتاه و کوچک
- قِر و قمیش = ادا درآوردن
- قرساقش برنمی‌داره = دلش نمی‌خواد، حال نمی‌کنه
- قیش = کمربند
- قیماق = سرشیر
- کش‌پنتور = کرمک (وسیله‌ای در دوچرخه)
- کَشکَرک = نوعی پرنده
- کفنا = گرسنه
- کُلدک = چندلایی کردن
- کوته‌نَنگ = کم‌عقل، شیرین‌عقل
- کوسَگلین = لباس مخصوص قزوینی‌ها در گذشته دور
- گران‌گاز = گران‌فروش
- گُسنه = گرسنه
- گُـلُـمبه = برآمده
- گوز بالا گوز = دست گل به آب دادن
- گوز کردن = کمر خمیدگی
- گوگال = سوسک سیاهی که در فصل بهار و تابستان است
- لال اَوا = لالمونی گرفتن
- ماچ = بوس (مصافحه کردن)
- مفرش = زیرانداز هنگام خوردن غذا در خانه
- نادِنجی = لحنی از ناودان/ ناآرامی و بی‌قراری‌های کودک
- نمرَه = شماره تلفن
- نیم‌زگیل = در نیمه‌باز
- واج انداختن = به هوس انداختن
- وَخمیات (وخمیاد) = قبرستان
- وِندر = زشت، پرو، عنکبوت سیاه (در تداول مردم قزوین) سخت سیه‌چرده و استخوانی
- وِیدل = آدم بدغذا یا وسواسی
- ویشگال = کندکاو کردن
- هُر هُر = دلهره داشتن، استرس
- هُرّی دِلِم رِخت = تو دلم خالی شد، مضطرب شدم
- هکّه ور = زورگو
- هوشتک = سوت
- هولَ وَلا = دستپاچه شدن، هول به جان افتادن
- یَخه کردن = خِفت کردن
- یه قر بخوریم= گشتی بزنیم
خیلی خوب بود کاش یکم گسترده ترش کنید